Dziś mamy rocznicę uchwalenia konstytucji 3 maja. Od rozbiorów poprzekręcano nam pojęcia i terminy co widzimy do dzisiaj i tak trudno to sobie uświadomić. Spróbujmy to sobie łopatologicznie wyjaśnić.
Słowem konstytucja określano akty prawne sejmowe w I Rzeczypospolitej.
Przecież wystarczy zajrzeć do:
https://books.google.pl/books?id=rN1lAAAAcAAJ&pg=PA601&lpg=PA601&dq=MATERIA+STATUS&source=bl&ots=ffkpdNM4Bb&sig=ACfU3U1wxImWru3IK2itXfFakG-ODugXVA&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwiVqoTwoPzhAhUqAhAIHWViBUU4ChDoATAEegQIBxAB#v=onepage&q&f=true
PRAWA KONSTYTUCYJE Y PRZYWILEIE KRÓLESTWA POLSKIEGO I WIELKIEGO XSIĘSTWA LITEWSKIEGO I WSZYSTKICH PROWINCYI NALEZĄCYCH NA WALNYCH SEYMACH KORONNYCH OD SEYMU WIŚLICKIEGO ROKU PAŃSKIEGO 1347 AZ DO OSTATNIEGO SEYMU UCHWALONE W WARSZAWIE
wydanej Drukarni J. K. Mci y Rzeczypospolitej u Xsięży Scholarum Piarum, Roku Pańskiego 1782
Więc w samej już nazwie to już jest manipulacja, która po dziś dzień pokutuje.
Pompowanie takiej propagandy przykryło rzecz, która powinna być obchodzona, a mianowicie PRAWA KARDYNALNE.
Pomijamy tutaj okoliczności polityczne,
Prawa kardynalne 1768.
Podstawę ustroju
stanowiły prawa kardynalne „wieczyście trwały i odmienne nigdy być nie mające”
w czym nawiązywano do artykułów henrykowskich
Wyodrębniono drugi rodzaj spraw- materia status, które mogły być
zmieniane per unanimitatem ( jednomyślnie ) na Sejmach wolnych.
PRAWA KARDYNALNE
· (
1 ) [ Stany sejmujące ] Istnieją trzy stany
sejmujące: Izba Poselska ( Rycerskie ) , Senat ( Senatorowie ), Król. Wszystkie
one muszą wyrazić zgodę na alienację, zastaw, sprzedaż lub zamianę posiadłości
Rzeczpospolitej, królewszczyzn, dóbr duchownych i świeckich. Jednakże w wypadku
bezkrólewia istnieją dwa stany sejmujące: Izba Poselska, Senat. Jednomyślnością
głosów stanowią one in materia status ( w materiach stanu ) a zasadą
większości głosów w materiach ekonomicznych i regulowaniu kwestii dotyczących
elekcji.
· (
2) [ Religia ] Religią panującą jest religia
rzymskokatolicka.
· (
3 ) [ Konsekwencje zmiany wiary ] Przejście z
wiary katolickiej na jakąkolwiek inną ( apostazja ) jest uważane za czyn
kryminalny, zagrożony karą wygnania. Jednakże wszystkie osoby, które dotychczas
wyznawały inną religię niż katolicka, nie ponoszą żadnych konsekwencji.
· (
4 ) [ Król ] Król Polski musi być katolikiem z
urodzenia albo powołania. Kto promuje innowierczego kandydata na tron polski,
uznany jest za wroga ojczyzny i podlega karze banicji. Królowa Polski musi być
katoliczką, a jeśli nią nie jest, nie może być koronowana.
· (
5 ) [ Wolna elekcja ] Króla wybiera szlachta
na zasadzie wolnej elekcji, jednomyślnie. Sukcesja do tronu polskiego jest
niedopuszczalna pod żadnym pretekstem i w żadnym czasie.
· (
6 ) [ Nieminem captivabimus nisi iure victim ] Żaden
osiadły szlachcic nie może być aresztowany bez wyroku sądowego, tak jak
stanowił to przywilej jedlneńsko- krakowski 1413. Jednakże nie dotyczy to
szlachcica złapanego na zabójstwie na gorącym uczynku, pojmanego, którego czyn
nie miał miejsce wcześniej niż rok i 6 niedziel, rozbójników, złapanych na
kradzieży, złodziei na drogach i domów. Kto takiego szlachcica zabije w obronie
koniecznej, nie będzie karany.
· {
7 ) [ Urzędy ] Urzędy, godności duchowe oraz
świeckie nadane legalnie przez Króla są dożywotnie. Jeżeli jednak napłynie
usprawiedliwiona skarga, to sejm walny rozstrzygnie o pozbawieniu funkcji.
· (
8 ) [ Prawa i przywileje ] Prawa i przywileje
nadane prowincjom Rzeczpospolitej i służące ich mieszkańcom są nienaruszalne.
Zgodność aktów prawnych z prawem kontroluje Kanclerz pod obowiązkiem przysięgi.
Wszystkie przywileje, które nie znajdują się w aktach, mają zostać w ciągu roku
opublikowane do Metryk Koronnych w Koronie Litewskiej w Wielkim Księstwie
Litewskim w Wilnie pod rygorem nieważności. W przypadku zaginięcia oryginału
przywileju, dopuszcza się możliwość wydania duplikatu.
· (
9 ) [ Unia ] Terytorium Rzeczpospolitej jest
integralne i niepodzielne.
· (
10 ) [ Lenna ] Rzeczpospolita posada na zawsze
prawa do lenn, które do niej należą.
· (
11 ) [ Równość ] Każdy szlachcic posiada równe
prawo do dziedzictwa dóbr ziemskich, honorów, godności senatorskich,
marszałkowskich i urzędów duchownych, świeckich, przywilejów na Starostwa
Grodowe i nie Grodowe. Równości tej nie umniejszają żadne tytuły.
· (
12 ) [ Dysydenci ] Protestanci i prawosławni w
Rzeczpospolitej stanu szlacheckiego posiadają prawa polityczne zgodnie z aktem
pierwszym osobnym. W wypadku zawarcia małżeństwa pomiędzy różnowiercami, gdy
nie ma umowy co do religii dziecka, religią syna jest religia ojca, a religią
córki religia matki. Do rozstrzygania sporów pomiędzy różnowiercami powołany
jest sąd apelacyjny mieszany. W jego skład wchodzi połowa katolików i połowa
innowierców. Mianuje ich Król.
· (
13, 14, 15, 16 ) [ Lenna ] Województwa i
miasta ziem pruskich, województwo inflanckie , Księstwo Kurlandii i Semigalii
oraz Powiat Piltyński są nierozerwalnie związane stosunkiem lennym z
Rzeczpospolitą.
· (
17 ) [ Liberum veto ] Liberum veto na sejmach
wolnych w sprawach stany jest zachowane. Kontradycja może być składana ustnie
albo pisemnie.
· (
18 ) [ Ius emphyteusis ] Każdy szlachcic ma
prawo wieczystej dzierżawy na dobrach królewskich za konfirmacją królewską oraz
na dobrach duchownych za zgodą duchowieństwa oraz na dobrach szlacheckich za
wolą dziedzica. Prawo to może być przyznane także cudzoziemcom, mieszczanom i
rolnikom. Propinacja po miejscach oddanych w dzierżawę wieczystą należy do
panów zwierzchnich gruntów
· (
19 ) [ Władza nad chłopstwem ] Szlachcic ma
zwierzchnictwo gruntowe i własności nad dobrami ziemskimi, dziedzicznymi i
poddanymi. Jednakże szlachcic nie może bezkarnie zabić poddanego. W takim
wypadku zostanie oddany pod Sąd Ziemski lub Sąd Grodzki.
· (
20 ) [ Zabójstwo chłopa ] Nikt nie może
swawolnie, zuchwale, rozmyślnie i dobrowolnie dla okupu pieniężnego dopuszczać
się zabójstwa. Jeżeli szlachcic złośliwie i nieprzypadkowo, ale dobrowolnie
zabije, nie płaci główszczyzny jego panu, lecz podlega karze śmierci.
· (
21 ) [ Prawo oporu ] W przypadku złamania
przez króla Praw Kardynalnych lub Paktów Conventów, szlachcie przysługuje prawo
oporu wobec niego. Będzie on sądzony i karany zgodnie z konstytucją 1609.
· (
22 ) [ Własność ] Dobra i posesje szlacheckie
są nienaruszalne, chyba że konieczności ich naruszenia dowiedzie płynne prawo
królewskie.
· (
23 ) [ Prawo kaduka ] Jeżeli cudzoziemiec
pozostawi po sobie majątek bezdzietnie, bez testamentu należące do praw
królewskich to dobro to jest nienaruszalne. Jednakże sukcesorowie mogą
dochodzić z niego dziesiątej części w
naturze lub pieniądzach. Jeżeli ktoś w ciągu 3 lat od śmierci cudzoziemca
zgłosi się jako dziedzic i udowodni pokrewieństwo, to będzie miał prawo do
dziedziczenia. Konieczne jest przeprowadzenie spisu inwentarza. Jeśli w ciągu trzech lat nikt się nie zgłosi,
majątek przejdzie na skarb królewski.
· (
24 ) [ Zwoływanie sejmów ] Sejm ordynaryjny
może obradować co najwyżej 6 tygodnie, a ekstraordynaryjny 2 tygodnie. Nie może
być on przedłużony ani limitowany bez jednomyślnej uchwały sejmu.
MATERIA STATUS
·
( 1 ) [ Podatki ] Nie
wolno na sejmie walnym bez jednomyślnego zezwolenia stanów sejmujących nakładać
nowych podatków.
·
( 2 ) [ Wojsko ] Ani
zwiększać liczby wojska,
·
( 3 ) [ Sojusze ] Ani
zawierać sojuszy, konwencji, umów handlowych,
·
( 4 ) [ Wojna, Pokój ] Ani wypowiadać wojny i zawierać pokoju,
·
( 5 ) [ Indygenat ] Ani nadawać indygenatu, kto go otrzyma, musi udowodnić szlachectwo od
dziadka.
·
( 6 ) [ Skarb ] Ani
zmieniać kursu waluty, jej ilości w obiegu, uznawać monet zagranicznych
·
( 7 ) [ Administracja ] Ani zmieniać władzy i prerogatyw Ministrów, nadawać urzędów sądowych,
kreować nowych urzędów koronnych, litewskich, wojewódzkich, powiatowych,
·
( 8 ) [ Obrady Sejmu ] Ani zmieniać porządku obrad.
·
( 9 ) [ Kompetencje sądów ] Ani zmieniać kompetencji jurysdykcji, ważności
dekretów, prerogatyw Trybunałów i mocy dekretów w Trybunale Wielkiego Księstwa
Litewskiego,
·
( 10 ) [ Senatus consilium ] Ani zmieniać mocy i prerogatyw Senatus Consilium
·
( 11 ) [ Ziemie dla następców ] Ani kupować Królowi dóbr i posesji w Rzeczpospolitej
dla swych sukcesorów
·
( 12 ) [ Pospolite ruszenie ] Ani zwoływać pospolitego ruszenia,
·
( 13 ) [ Egzekucja ] Ani bezprawnie zajeżdżać jakiejkolwiek natury dobra pod rygorem
upadnięcia pretensji, w której ten zajazd był uczyniony. O sprawach
nieruchomości decyduje sąd.
Nie konstytucja jest ważne a nasze prawa kardynalne.
Dzisiaj
( 1 ) [ Podatki ] Nie wolno na sejmie walnym bez jednomyślnego zezwolenia stanów sejmujących nakładać nowych podatków.
Prawo jest złamane.
( 6 ) [ Skarb ] Ani zmieniać kursu waluty, jej ilości w obiegu, uznawać monet zagranicznych
Prawo jest złamane
( 9 ) [ Kompetencje sądów ] Ani zmieniać kompetencji jurysdykcji, ważności dekretów,
Prawo jest złamane
itd
Tak powinniśmy patrzeć na nasz kraj.
Super artykuł. Pozdrawiam serdecznie.
OdpowiedzUsuń